- विनय तिम्सीना
इलाम जिल्लाको पछिल्ला दुई आर्थिक वर्षको सवारी दुर्घटनासम्बन्धी तथ्याङ्कले मिश्रित तस्वीर देखाएको छ।
दुर्घटनाको संख्या ह्वात्तै बढेको छ, मृत्यु घटेको छ तर घाइते हुनेहरूको संख्या भने झन् बढेको छ। यसले सडक सुरक्षा सुधारका प्रयास आंशिक सफल भए पनि समग्र जोखिम अझै कायम रहेको देखाउँछ।
तथ्याङ्कले देखाएको वास्तविकता
आर्थिक वर्ष २०८०/८१ मा जिल्लामा ६६ वटा सवारी दुर्घटना भएका थिए। १५ जनाको मृत्यु भयो,
१३६ जना घाइते भए। तर, पछिल्लो आर्थिक वर्ष २०८१/८२ मा दुर्घटनाको संख्या बढेर १०० पुगेको छ।
मृत्यु घटेर ११ मा सीमित भएको छ, तर घाइतेको संख्या २०३ मा उक्लिएको छ।
यसले देखाउँछ—इलाममा दुर्घटना ५१ प्रतिशतले बढेको, मृत्यु २७ प्रतिशतले घटेको तर घाइते हुनेहरूको संख्या ४९ प्रतिशतले बढेको छ।
किन यस्तो भयो?
इलामको भौगोलिक अवस्था पहाडी भएकाले यहाँका सडकहरू जोखिमपूर्ण छन्।
तीव्र मोड, सँकुचित सडक, वर्षामा चिप्लो बाटो, चालकको लापरबाही र सवारी चापको वृद्धि, यी सबै कारण दुर्घटनाको प्रमुख स्रोत बनेका छन्।
तथ्याङ्कले देखाउँछ, दुर्घटनामा संलग्न सवारी साधन २०८०/८१ मा ५३ बाट २०८१/८२ मा ३१५ पुगेका छन्। यसले सवारी चाप र दुर्घटनाबीचको प्रत्यक्ष सम्बन्ध देखाउँछ।
मृत्यु घट्नु सकारात्मक संकेत
यद्यपि दुर्घटनामा मृत्यु घट्नु केही सकारात्मक संकेत हो।
तर, दुर्घटना बढ्दा घाइते हुनेहरूको संख्या उच्च हुनु अझै समाधान खोज्नुपर्ने ठूलो चुनौती हो।
इलामका नियमित सवारी चालक रूपेन थापा भन्छन् : “दुर्घटना बढ्नुको कारण केवल सडक मात्र होइन, हामी चालककै व्यवहार पनि हो। धेरैले स्पिडमा गाडी हाँक्छन्, मोबाइल प्रयोग गर्छन्, अनि थाक्दा पनि निरन्तर गाडी चलाउँछन्। हामीले आफैं सचेत नभएसम्म दुर्घटना कम हुँदैन।”
इलाम ट्राफिक प्रहरी नायव निरीक्षक लिला नाथ न्यौपाने भन्छन् : “दुर्घटना घटाउन प्रहरीले चेकजाँच, सचेतना र तालिमलाई प्राथमिकता दिएको छ। त्यसैले मृत्यु घटेको हो। तर, सवारी साधनको चाप बढ्दै जाँदा दुर्घटना रोक्न अझै चुनौती छ। हामीले अब उच्च जोखिम क्षेत्र पहिचान गरेर सुरक्षा पूर्वाधारमा जोड दिने योजना बनाइरहेका छौं।”
अबको चुनौती
मृत्यु घट्नु आशा हो तर घाइते बढ्नु चिन्ता हो।
अहिलेको अवस्थाले देखाउँछ—सडक सुरक्षा रणनीति जीवनरक्षामा प्रभावकारी भए पनि दुर्घटना रोकथाममा अझै कमजोरी छ।
त्यसैले अब प्राथमिकता दुर्घटनाको संख्या नै घटाउनेतर्फ हुनुपर्छ :उच्च जोखिम खण्डमा गाडरेल, चेतावनी साइन, स्पिड ब्रेकर, चालक तालिम र विश्राम,स्थानीयस्तरमा सचेतना र विद्यालयस्तरमै सडक सुरक्षा शिक्षा अनिवार्य आवश्यकताका रूपमा देखिन्छ।
इलाममा पछिल्लो वर्ष दुर्घटना बढे, मृतक घटे तर घाइते झन् बढे। यो अवस्था सडक सुरक्षाका प्रयास आंशिक सफल भए पनि समग्र जोखिम अझै नियन्त्रणमा आउन नसकेको प्रमाण हो।
यदि दुर्घटना घटाउनेतर्फ गम्भीर ध्यान नदिइए, मृत्यु घटेको उपलब्धि क्षणिक सावित हुनेछ र इलामको सडक अझै पनि असुरक्षित नै रहनेछ।
दुर्घटनाको संख्या ह्वात्तै बढेको छ, मृत्यु घटेको छ तर घाइते हुनेहरूको संख्या भने झन् बढेको छ। यसले सडक सुरक्षा सुधारका प्रयास आंशिक सफल भए पनि समग्र जोखिम अझै कायम रहेको देखाउँछ।
तथ्याङ्कले देखाएको वास्तविकता
आर्थिक वर्ष २०८०/८१ मा जिल्लामा ६६ वटा सवारी दुर्घटना भएका थिए। १५ जनाको मृत्यु भयो,
१३६ जना घाइते भए। तर, पछिल्लो आर्थिक वर्ष २०८१/८२ मा दुर्घटनाको संख्या बढेर १०० पुगेको छ।
मृत्यु घटेर ११ मा सीमित भएको छ, तर घाइतेको संख्या २०३ मा उक्लिएको छ।
यसले देखाउँछ—इलाममा दुर्घटना ५१ प्रतिशतले बढेको, मृत्यु २७ प्रतिशतले घटेको तर घाइते हुनेहरूको संख्या ४९ प्रतिशतले बढेको छ।
किन यस्तो भयो?
इलामको भौगोलिक अवस्था पहाडी भएकाले यहाँका सडकहरू जोखिमपूर्ण छन्।
तीव्र मोड, सँकुचित सडक, वर्षामा चिप्लो बाटो, चालकको लापरबाही र सवारी चापको वृद्धि, यी सबै कारण दुर्घटनाको प्रमुख स्रोत बनेका छन्।
तथ्याङ्कले देखाउँछ, दुर्घटनामा संलग्न सवारी साधन २०८०/८१ मा ५३ बाट २०८१/८२ मा ३१५ पुगेका छन्। यसले सवारी चाप र दुर्घटनाबीचको प्रत्यक्ष सम्बन्ध देखाउँछ।
मृत्यु घट्नु सकारात्मक संकेत
यद्यपि दुर्घटनामा मृत्यु घट्नु केही सकारात्मक संकेत हो।
- हेलमेट र सिटबेल्ट प्रयोग बढ्नु,
- ट्राफिक प्रहरीको चेकजाँच कडाइ,
- तत्काल उद्धार र उपचार सुविधामा सुधार
तर, दुर्घटना बढ्दा घाइते हुनेहरूको संख्या उच्च हुनु अझै समाधान खोज्नुपर्ने ठूलो चुनौती हो।
इलामका नियमित सवारी चालक रूपेन थापा भन्छन् : “दुर्घटना बढ्नुको कारण केवल सडक मात्र होइन, हामी चालककै व्यवहार पनि हो। धेरैले स्पिडमा गाडी हाँक्छन्, मोबाइल प्रयोग गर्छन्, अनि थाक्दा पनि निरन्तर गाडी चलाउँछन्। हामीले आफैं सचेत नभएसम्म दुर्घटना कम हुँदैन।”
इलाम ट्राफिक प्रहरी नायव निरीक्षक लिला नाथ न्यौपाने भन्छन् : “दुर्घटना घटाउन प्रहरीले चेकजाँच, सचेतना र तालिमलाई प्राथमिकता दिएको छ। त्यसैले मृत्यु घटेको हो। तर, सवारी साधनको चाप बढ्दै जाँदा दुर्घटना रोक्न अझै चुनौती छ। हामीले अब उच्च जोखिम क्षेत्र पहिचान गरेर सुरक्षा पूर्वाधारमा जोड दिने योजना बनाइरहेका छौं।”
अबको चुनौती
मृत्यु घट्नु आशा हो तर घाइते बढ्नु चिन्ता हो।
अहिलेको अवस्थाले देखाउँछ—सडक सुरक्षा रणनीति जीवनरक्षामा प्रभावकारी भए पनि दुर्घटना रोकथाममा अझै कमजोरी छ।
त्यसैले अब प्राथमिकता दुर्घटनाको संख्या नै घटाउनेतर्फ हुनुपर्छ :उच्च जोखिम खण्डमा गाडरेल, चेतावनी साइन, स्पिड ब्रेकर, चालक तालिम र विश्राम,स्थानीयस्तरमा सचेतना र विद्यालयस्तरमै सडक सुरक्षा शिक्षा अनिवार्य आवश्यकताका रूपमा देखिन्छ।
इलाममा पछिल्लो वर्ष दुर्घटना बढे, मृतक घटे तर घाइते झन् बढे। यो अवस्था सडक सुरक्षाका प्रयास आंशिक सफल भए पनि समग्र जोखिम अझै नियन्त्रणमा आउन नसकेको प्रमाण हो।
यदि दुर्घटना घटाउनेतर्फ गम्भीर ध्यान नदिइए, मृत्यु घटेको उपलब्धि क्षणिक सावित हुनेछ र इलामको सडक अझै पनि असुरक्षित नै रहनेछ।
0 comments:
Post a Comment